درک تجارت الکترونیک

سازماندهی مضامین درک تجارت الکترونیک در کلیت آن برای دانش‌آموزان و مربیان کار دشواری است؛ زیرا جنبه‌های زیادی در این پدیده وجود دارد. هیچ رشته دانشگاهی واحدی آماده نیست که تمام تجارت الکترونیک را در بر بگیرد. پس از چند سال تدریس دوره تجارت الکترونیک و نوشتن این کتاب، متوجه شدیم که درک تجارت الکترونیک چقدر دشوار است.

ما فکر کردیم که تجارت الکترونیک شامل سه موضوع مرتبط با یکدیگر است: فناوری، تجارت و جامعه مفید است. منظور ما این نیست که در اینجا به ترتیب اهمیتی اشاره کنیم، زیرا این کتاب و تفکر ما آزادانه در این مضامین متناسب با مشکلی است که ما سعی در درک و توصیف آن داریم.  بااین‌وجود، مانند انقلاب‌های تجاری قبلی که از نظر فنّاوری هدایت می‌شدند، یک پیشرفت تاریخی وجود دارد. فناوری‌ها ابتدا توسعه می‌یابند و سپس از آن پیشرفت‌ها به‌صورت تجاری بهره‌برداری می‌شود. هنگامی که بهره‌برداری تجاری از فناوری فراگیر می‌شود، انبوهی از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی به وجود می‌آید و جامعه مجبور می‌شود به آنها پاسخ دهد.

فنّاوری: زیرساخت

توسعه و تسلط بر محاسبات دیجیتال و فناوری ارتباطات در قلب اقتصاد دیجیتال جهانی است که ما آن را تجارت الکترونیک می‌نامیم. برای درک آینده محتمل تجارت الکترونیک، به درک اساسی از فناوری‌های اطلاعاتی که بر اساس آن ساخته شده است نیاز دارید. تجارت الکترونیک بیش از هر چیز یک پدیده مبتنی بر فناوری است که بر مجموعه‌ای از فناوری‌های اطلاعاتی و همچنین مفاهیم اساسی علوم رایانه که در یک دوره ۶۰ساله توسعه‌یافته است، متکی است. در هسته تجارت الکترونیک اینترنت و وب قرار دارند.

زیربنای این فناوری‌ها مجموعه‌ای از فناوری‌های مکمل هستند:

رایانش ابری، رایانه‌های رومیزی، تلفن‌های هوشمند، رایانه‌های لوحی، شبکه‌های محلی، پایگاه‌های داده رابطه‌ای و غیررابطه‌ای، محاسبات مشتری/سرور، داده‌کاوی و سوئیچ‌های فیبر نوری، فقط چند مورد است. این فناوری‌ها در قلب برنامه‌های پیچیده محاسباتی تجاری مانند دستگاه‌های اطلاعاتی سازمانی، سیستم‌های مدیریت زنجیره تأمین، سیستم‌های برنامه‌ریزی منابع تولید و سیستم‌های مدیریت ارتباط با مشتری قرار دارند. تجارت الکترونیک به همه این فناوری‌های اساسی متکی است – نه فقط اینترنت. اینترنت، درحالی‌که نمایانگر گسست شدید از محاسبات شرکتی قبلی

اینترنت و وب و ظهور پلتفرم موبایلی که توسط ابر اینترنت در کنار هم نگه داشته شده‌اند، جدیدترین در زنجیره‌ای از فناوری‌های در حال تکامل و برنامه‌های کاربردی تجاری مرتبط هستند که هر کدام بر اساس پیشینیان خودساخته شده‌اند. فناوری‌های ارتباطی، بااین‌وجود، تنها آخرین پیشرفت در تکامل محاسبات شرکتی و بخشی از زنجیره مداوم نوآوری‌های مبتنی بر رایانه در تجارت است.

شکل ۱.۱۱ مراحل اصلی توسعه محاسبات شرکتی را نشان می‌دهد و نشان می‌دهد که چگونه اینترنت و وب در این مسیر توسعه قرار می‌گیرند.

برای درک واقعی تجارت الکترونیک، باید در مورد ارتباطات سوئیچ بسته، پروتکل‌هایی مانند TCP/IP، کلاینت/سرور و رایانش ابری، پلتفرم‌های دیجیتال سیار، وب سرورها، HTML5، CSS و ابزارهای برنامه‌نویسی نرم‌افزاری مانند جاوا اسکریپت در سمت کلاینت و جاوا، PHP، Ruby on Rails و ColdFusion در سمت سرور.

 کسب‌وکار: مفاهیم اساسی

درحالی‌که فناوری زیرساخت را فراهم می‌کند، این برنامه‌های تجاری – پتانسیل بازده سرمایه‌گذاری فوق‌العاده – هستند که علاقه و هیجان را در تجارت الکترونیک ایجاد می‌کنند. فناوری‌های جدید روش‌های جدیدی را برای سازماندهی تولید و انجام معاملات به کسب‌وکارها و کارآفرینان ارائه می‌کند. فناوری‌های جدید راهبُردها و برنامه‌های شرکت‌های موجود را تغییر می‌دهند: راهبُردهای قدیمی منسوخ شده‌اند و راهبُردهای جدید باید اختراع شوند. فناوری‌های جدید محل تولد هزاران شرکت جدید با محصولات و خدمات جدید هستند. فناوری‌های جدید گورستان بسیاری از مشاغل سنتی هستند.

برای درک واقعی تجارت الکترونیک، باید با برخی از مفاهیم کلیدی کسب‌وکار، مانند ماهیت بازارهای دیجیتال، کالاهای دیجیتال، مدل‌های کسب‌وکار، زنجیره‌های ارزش شرکت و صنعت، شبکه‌های ارزش، ساختار صنعت، اختلال دیجیتال و مصرف‌کننده آشنا باشید. رفتار در بازارهای دیجیتال و همچنین مفاهیم اساسی تحلیل مالی.

 جامعه: رام کردن جوگرنات

در حال حاضر حدود ۴ میلیارد نفر در سراسر جهان از اینترنت استفاده می‌کنند که بسیاری از آنها برای اهداف تجارت الکترونیکی هستند، تأثیر اینترنت و تجارت الکترونیک بر جامعه قابل‌توجه و جهانی است. تجارت الکترونیک به طور فزاینده‌ای تابع قوانین کشورها و نهادهای جهانی است. برای انجام یک تجارت الکترونیکی موفق یا درک پدیده تجارت الکترونیک، باید فشارهایی را که تجارت الکترونیک جهانی بر جامعه معاصر وارد می‌کند، درک کنید.

مسائل اجتماعی اولیه‌ای که ما در این کتاب موردبحث قرار می‌دهیم، حریم خصوصی فردی، مالکیت معنوی و خط‌مشی عمومی است. ازآنجایی‌که اینترنت و وب به طور استثنایی در ردیابی هویت و رفتار افراد آنلاین مهارت دارند، تجارت الکترونیک مشکلاتی را برای حفظ حریم خصوصی ایجاد می‌کند – توانایی افراد برای محدودکردن نوع و مقدار اطلاعات جمع‌آوری‌شده در مورد آنها و کنترل آن‌ها. استفاده از اطلاعات شخصی آنها برای مشاهده برخی از روش‌هایی که سایت‌های تجارت الکترونیک از اطلاعات شخصی استفاده می‌کنند، مورد Insight on Society، فیس‌بوک و عصر حریم خصوصی را بخوانید. ازآنجایی‌که هزینه توزیع نسخه‌های دیجیتالی مالکیت معنوی دارای حق چاپ – آثار ملموس ذهن مانند موسیقی، کتاب و ویدئو – در اینترنت تقریباً صفر است، تجارت الکترونیک چالش‌های ویژه‌ای را برای روش‌های مختلفی که جوامع درگذشته استفاده کرده‌اند، ایجاد می‌کند.

 حفاظت از حقوق مالکیت معنوی

ماهیت جهانی تجارت الکترونیک همچنین مسائل مربوط به سیاست عمومی را در مورد عدالت، دسترسی برابر، مقررات محتوا و مالیات مطرح می‌کند.