مدیریت اضطراب کودکان

اضطراب کودکان تا حدود زیادی تحت تاثیر شیوه مقابله والدین با اضطراب خود قرار می گیرد، بنابراین اول از همه باید بتوانید اضطراب خود را با استفاده از راهکارهایی که در بخش های قبل توضیح داده شد، کاهش دهید و سپس سعی کنید اضطراب فرزند خود را کاهش دهید.
به خاطر داشته باشید کودکان به استرس و فشارهای روانی، واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند مانند چسبیدن بیشتر به والدین، اضطراب، بازگشت به بعضی از رفتارهای مخصوص سنین پایینتر مثل شروع مجدد شب ادراری، پرخاشگری و غیره. در این شرایط، آنها به توجه، حمایت و محبت بیشتری نیاز دارند، بنابراین برای آنها وقت بگذارید، به نگرانی هایشان گوش دهید و از آنها حمایت کنید.
در زیر یک سری از راهکارهایی که به شما کمک می کند اضطراب فرزندانتان را کاهش دهید، آمده است:
1. تشویق کودک به بیان احساس خود و علت آن
کودک را تشویق کنید تا در مورد احساس خود و چیزی که او را مضطرب و نگران کرده صحبت کند و سریع شروع به اطمینان دادن نکنید. از آنجایی که کودکان ممکن است قادر به بیان واضح و روشن ترس ها و نگرانی های خود نباشند، با توجه به لحن و حالت صحبت کردن آنها ( مانند تند تند حرف زدن، لرزش صدا و یا گریه کردن)، می توانید احساس او را حدس بزنید و آن را برایش بازگو کنید. برای مثال بگویید: “فکر کنم دلشوره داری، احساس می کنم ترسیدی، یا به من میگی چی تو را نگران کرده؟”
تشویق کودک به بیان احساس خود و علت آن
2. کاهش اضطراب کودک در مورد ابتلا به کرونا
اگر علت اصلی نگرانی کودک ترس از ابتلای خودش (یا دوستان و یا خواهر و برادران همسن و سال خودش) به بیماری است، ابتدا خوب به حرف هایی او گوش دهید و به او بگویید که ترس یا نگرانی اش طبیعی است. برای مثال بگویید “آره عزیزم، این خیلی طبیعیه که تو نگران باشی که مبتلا به کرونا بشی. حتی آدم بزرگ ها هم این نگرانی را دارند”. سپس اضطراب کودک را با روش های زیر کاهش دهید:
• ابتدا، با تشبیه بیماری کرونا به سرما خوردگی که قبلا به آن مبتلا شده، اضطراب او را کاهش دهید. برای مثال بگویید “یادت میاد وقتی سرما خورده بودی و تب کردی چه حالت هایی داشتی؟” او را راهنمایی کنید که به سرفه، تب، سر درد ، گلودرد و …. اشاره کند و برایش توضیح دهید که این ویروس هم شبیه ویروس سرماخوردگی است. سپس با زبان ساده و قابل فهم، اطلاعات پزشکی مربوط به بیماری کرونا را در کودکان توضیح داده و تاکید کنید احتمال اینکه کودکان مبتلا به این بیماری شوند کم است.
• اطلاعات درست و مناسبی را در مورد کارهایی که می تواند برای پیشگیری از ابتلا به بیماری انجام دهد، در اختیار کودک قرار دهید: “خب، می دونی که چه کارهایی باید انجام بدی تا به این بیماری که شبیه سرماخوردگی هست مبتلا نشی؟”. پس از شنیدن پاسخ کودک و تشویق وی برای اطلاعات خوبی که دارد و یا کارهایی که برای رعایت نکات بهداشتی می کند، راه های پیشگیری از بیماری را برای او توضیح دهید؛ برای مثال شستن مرتب دست ها و روش درست دست شستن، استفاده نکردن از وسایل شخصی دیگران، نخوردن خوراکی های نیم خورده دیگران، ماسک زدن و …
3. کاهش اضطراب کودک در مورد ابتلای سایر اعضای خانواده به کرونا
کودک ممکن است نگران ابتلای شما و یا سایر افراد خانواده به بیماری کرونا باشد (این نگرانی ممکن است در مورد کودکانی که والدینشان سر کار می روند و یا از آنها دور هستند و پدر بزرگ و مادربزرگ ها بیشتر باشد). در چنین مواردی، ابتدا به نگرانی های کودک خوب گوش دهید و آن را با زبان خودتان که برای کودک قابل فهم است، تکرار کنید: “خب پس تو نگرانی که نکنه مامان (یا بابا) سرکار، مریض بشن…” سپس بر طبیعی بودن نگرانی کودک تاکید کنید: “این طبیعیه که ما نگران کسانی باشیم که دوستشان داریم…” سپس با استفاده از راهکارهای زیر، اضطراب کودک را کاهش دهید:
• به زبان ساده راه های انتقال بیماری را برای کودک توضیح دهید و بگویید: “درسته که خونه موندن بهترین کاره، ولی گاهی مامان باباها لازمه از خونه بیرون برن ولی حتما که مریض نمیشن. اگه اونا چیزهایی را که دکترها میگن رو رعایت کنن مریض نمیشن. مثلا اگر ماسک بزنن، دستاشون رو مرتب بشورن، زیاد به هم نزدیک نشن، از وسایل شخصی خودشون استفاده کنن و …”
• اضافه کنید بیشتر آدم بزرگ ها می توانند از خودشون مراقبت کنند و سپس سوال کنید: “به نظر تو من اصول بهداشتی را برای اینکه مریض نشم رعایت می کنم؟” و اگر گفت بله، بگویید: “پس خیالت راحت باشه چون من خیلی خوب دارم از خودم مراقبت میکنم”. اگر پاسخ او “نمی دونم” بود، کودک را تشویق کنید تا بگوید چه چیزی را رعایت نمی کنید (یا دیگران رعایت نمی کنند) که باعث نگرانی او شده؟ اگر نکته ای که کودک به آن اشاره می کند، نکته درستی است به او قول بدهید که آن را رعایت کنید و حتما هم آن را انجام دهید تا نگرانی و اضطراب کودک کاهش پیدا کند. اما اگر چیزی که کودک می گوید نادرست است اطلاعات اشتباه او را تصحیح کنید (به کودکی که قانع نمی شود می توانید توصیه کنید تا نظر کسی را که به او و اطلاعاتش اعتماد بیشتری دارد، بپرسد).
• اگر کودک نگران پدربزرگ و مادر بزرگش هست بگویید: “درسته که این بیماری ممکنه تو افرادی که سن شون بالاتره، شدید تر باشه ولی آدما فقط به خاطر اینکه سن شون بالاست یا پیر هستند، به این بیماری مبتلا نمیشن… اگه پدر بزرگ ها و مادربزرگ ها تو خونه بمونن و نکات بهداشتی رو رعایت کنن، مریض نمیشن (و اگه هم بیمار بشن، دکترها میتونن به خیلی از اونا کمک کنن تا خوب بشن).”
• در این مورد هم از کودک سوال کنید: “آیا پدر بزرگ یا مادر بزرگ، نکات بهداشتی را رعایت می کند؟” اگر پاسخ “بله” بود دوباره به آنها بگویید: “پس اونا خیلی خوب دارن از خودشون مراقبت می کنن و جای نگرانی نیست”. اگر پاسخ “نمی دونم” بود آنها را تشویق کنید تا با پدر بزرگ و مادربزرگ تماس بگیرن و از آنها سوال کنند. اگر پدر بزرگ و مادر بزرگ نکات بهداشتی را خوب رعایت نمی کنند به کودک اطمینان بدهید که حتما با آنها صحبت می کنید و اصول بهداشتی را به آنها آموزش می دهید و از آنها می خواهید آنها را رعایت کنند. همچنین می توانید به کودک بگویید از پدر بزرگ و مادر بزرگ بخواهند با شماره ۴۰۳۰ تماس بگیرند تا کارشناسان بهداشت به آنها بگویند برای مراقبت از خودشان چه کارهایی باید انجام بدهند.
4. محافظت از کودک در برابر اخبار اضطراب آور
کودکان را در معرض اخبار رادیو و تلویزیون و اینترنت قرار ندهید. اخبار رادیو و تلویزیون و اینترنت برای بزرگسالان تهیه می شود و آنها ممکن است بعضی چیزها را اشتباه بفهمند و بی دلیل نگران بشوند. به آنها بگویید به جای گوش دادن به اخبار، اگر سوالی در مورد این بیماری داشتند از شما و یا سایر اعضای خانواده سوال کنند.