حفظ سلامت روان در خانواده افراد مبتلا به کرونا

خانواده افراد مبتلا به کرونا ممکن است به دلایل مختلف تحت استرس زیادی قرار داشته باشند که می تواند روی سلامت روان آنها تاثیر بگذارد. آنها از یک سو نگران سلامت بیمار و احتمال ابتلای خود و سایر اعضای خانواده به این بیماری هستند و از سوی دیگر، لزوم قرنطینه شدن در منزل و پیامدهای آن مانند محروم شدن از روابط و حمایت های اجتماعی، مشکلات مالی و اقتصادی و سایر موارد می تواند موجب بروز یک سری احساسات منفی و نا خوشایند مانند اضطراب، احساس تنهایی و کسالت و افسردگی در آنها شود.
اگرچه تجربه این احساسات در چنین شرایطی تقریبا طبیعی است ولی شما می توانید با انجام یک سری کارها، اثرات منفی این شرایط را بر سلامت روان خود و سایر اعضای خانواده کاهش دهید. در زیر به برخی از این راهکارها اشاره شده است:
1. اطلاعات را از منابع موثق به دست آورید:
اگرچه داشتن اطلاعات معتبر و به روز در مورد کرونا و راه های درمان آن در کاهش اضطراب نقش دارد ولی باید این اطلاعات را از منابع موثق و افراد قابل اعتماد و متخصص بگیرید. بنابراین به نکات زیر توجه داشته باشید:
• اطلاعات مربوط به بیماری کرونا ( شامل نرخ مرگ و میر، پیامد درمان و یا احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده به بیماری) را از منابع قابل اعتماد به دست آورید زیرا برخی از ترس ها و نگرانی های شما ناشی از اطلاعات نادرست می باشد. پزشک معالج فرد بیمار، سایت وزارت بهداشت و نیز سامانه ۴۰۳۰ می توانند اطلاعات موثقی را در این زمینه دراختیار شما قرار دهند. علاوه براین، خود را به صورت افراطی در معرض اخبار مربوط به بیماری قرار ندهید. بویژه در این زمینه، مراقب کودکان باشید و اجازه ندهید آمار روزانه مرگ و میر مربوط به کرونا را از رسانه ها بشنوند، زیرا آنها بسیار زیاد تحت تاثیر چیزهایی که می بینند و یا می شنوند قرار گرفته و ممکن است در مورد وضعیت بیمار، دچار اضطراب شوند.
ارتباط خود را با بیمار نیز حفظ کنید. اگر وی در منزل تحت مراقبت است با رعایت اصول بهداشتی با او ارتباط برقرار کنید. علاوه براین، می توانید کودکان را نیز تشویق کنید با رعایت اصول بهداشتی و یا با استفاده از گوشی همراه با وی تماس تصویری داشته باشند. اگر بیمار در بیمارستان بستری است، سعی کنید چند دقیقه ای در روز از طریق تلفن همراه، با او صحبت کنید و یا ارتباط آنلاین با او داشته باشید. این کار نه تنها نگرانی های بی مورد شما را در مورد وضعیت بیمارکاهش می دهد بلکه به بهبود روحیه بیمار نیز کمک می کند.
• در مورد وضعیت بیمار خود، فقط از پزشک معالج وی اطلاعات بگیرید و از جستجو در اینترنت و یا سوال از افراد غیر متخصص اجتناب کنید. این پزشک معالج فرد است که بیشتر و بهتر از هر کسی نسبت به شرایط بیمار شما آگاهی داشته و می تواند اطلاعات دقیقی را در این رابطه در اختیار شما قرار دهد.
2. با دیگران در ارتباط باشید:
ارتباط با کسانی که با آنها نزدیک و صمیمی هستید یکی از بهترین راهکارهایی است که می تواند اضطراب، افسردگی و احساس تنهایی شما را کاهش دهد. علاوه بر این، اقوام و دوستان منابع حمایتی خوبی بوده و می توانند یک سری حمایت های عملی را نیز در زمینه های مختلف برای شما فراهم کنند. برای این منظور می توانید از طریق تلفن، پیامک، تماس تصویری و یا گروه های مجازی در شبکه های اجتماعی با آنها در ارتباط بوده و از حمایت های آنان بهره مند شوید:
• با دوستان و اقوام نزدیک خود در مورد نگرانی ها و احساساتی که در این شرایط دارید صحبت کنید. آنها با گوش دادن به صحبت های شما و فهم احساسات تان می توانند شدت استرس شما را کاهش دهند.
• در مورد مسائل روزمره و یا موضوعات مورد علاقه خود با نزدیکان و دوستان خود صحبت کنید. به خاطر داشته باشید که لازم نیست در تمام مدتِ تماس با دوستان و نزدیکان، در مورد بیماری کرونا صحبت کنید!
• در صورتی که نیاز به حمایت دارید، از آنها تقاضای کمک کنید. برای مثال می توانید از یک دوست صمیمی بخواهید در صورت امکان برخی اقلام مورد نیازتان مانند دارو، مواد غذایی و غیره را تهیه و برایتان بیاورند تا هم کمکی برای شما باشند و هم بتوانید با رعایت اصول بهداشتی، آنها را در حیاط و یا درب منزل چند دقیقه ای ببینید و با هم صحبت کنید. یادتان باشد مجبور نیستید به تنهایی با این شرایط پر استرس مقابله کنید.
3. برای شرایط جدید برنامه ریزی کنید:
برای اینکه سطح استرس خود و خانواده را کاهش دهید سعی کنید برای این شرایط جدید برنامه ریزی کنید. این کار موجب می شود تا در این شرایط، بتوانید احساس امنیت، راحتی و اطمینان خاطر بیشتری داشته باشید. برای این منظور:
• سعی کنید روال و نظم معمول زندگی روزانه تان را تا جای ممکن حفظ کنید. برای مثال سر موقع غذا بخورید، سر ساعت معمول بخوابید و…. این کار علاوه براینکه موجب می شود در این شرایط تغذیه و خواب کافی و مناسبی داشته باشید، در اعضای خانواده و به ویژه در کودکان، احساس امنیت ایجاد می کند.
• نیازهای اساسی خود و خانواده شامل خوراک، پوشاک، وسایل بهداشتی و سایر اقلام ضروری را پیش بینی و برای تهیه آنها برنامه ریزی کنید. برای مثال ترتیبی بدهید تا مواد غذایی و لوازم بهداشتی مورد نیازتان را به صورت هفتگی و با رعایت اصول بهداشتی تهیه کنید و یا اگر بیمار در منزل تحت درمان است و یا خودتان به هر دلیلی دارو مصرف می کنید، داروهای لازم را برای چند هفته تهیه کنید.
تحرک بدنی و ورزش
• اگر در طی این مدت باید در خانه بمانید با کارفرمایتان تماس بگیرید و شرایط خود را توضیح داده و در صورت امکان پیشنهاد بدهید تا بخشی از کار – یا همه آن- را در منزل انجام دهید. این کار می تواند استرس شغلی و مالی شما را کاهش دهد.
• سعی کنید یک سری فعالیت های سرگرم کننده را به صورت جمعی با اعضای خانواده انجام دهید: مثلا انجام انواع بازی ها، تماس های تصویری خانوادگی با اقوام و دوستان و تماشای فیلم های مورد علاقه به کاهش سطح اضطراب خانواده کمک می کند. البته به خاطر داشته باشید که لازم نیست اعضای خانواده تمام مدت درکنار هم باشند. هر فردی باید زمان هایی مخصوص به خود را داشته باشد تا بتواند کارهای مورد علاقه اش را انجام دهد. این کار احتمال بروز اختلاف و تعارض را نیز کاهش می دهد.
• تمام روز در منزل بودن، ممکن است سطح تنش و تعارض بین افراد خانواده را بالا ببرد. تعارض و جر و بحث در چنین شرایطی قابل انتظار بوده و باید آن را بپذیرید اما فراموش نکنید الآن زمان مناسبی برای حل و فصل مسائل و اختلافات عمیق و ریشه دار نیست. بنابراین سعی کنید موقتا این گونه مسائل را فیصله دهید.
• مراقب سلامت روان فرزندان و اعضای کم سن و سال خانواده باشید.
4. سبک زندگی سالم داشته باشید:
وقتی یکی از اعضای خانواده بیمار می شود برخی افراد ممکن است تمام وقت و انرژی خود را صرف مراقبت از فرد بیمار و یا انجام وظایف و مسئولیت های او کنند و از خود غافل شوند. این در حالی است که سلامت جسم و روان در مقابله با شرایط دشوار زندگی نقش بسیار مهمی دارد. بنابراین، مراقب سلامت جسم و روان خود باشید و با اتخاذ یک سبک زندگی سالم از خود مراقبت کنید. سبک زندگی سالم شامل ورزش و تحرک بدنی، تغذیه سالم، استراحت و خواب کافی، انجام فعالیت های سرگرم کننده و تفریحی، و توجه به وضعیت جسمی خود است.
5. از روش های مدیریت نگرانی و مقابله با استرس استفاده کنید:
علاوه بر کارهایی که در بالا به آن اشاره شد، استفاده از روش های مدیریت نگرانی و مقابله با استرس، به ویژه روش های مختلف آرام سازی مانند تنفس عمیق و آرام سازی تدریجی عضلانی نیز می تواند به تاب آوری شما در این شرایط کمک کند.
به خاطر داشته باشید اگرچه تجارب احساساتی مانند اضطراب و کسالت و افسردگی در این شرایط طبیعی است، ولی اگر شدت آن زیاد است به صورتی که از توان تحمل شما خارج شده و یا در انجام کارهای روزانه تداخل ایجاد می کند، حتما با یک متخصص سلامت روان مانند روان پزشک، روان شناس یا مشاور صحبت کنید.