خبرهای خوش خطرناک

احمد میدری معاون رفاه اجتماعی

با همکارم که عضو هیئت علمی دانشگاه است، تلفنی احوالپرسی می کردم که خبر از احکام جدید حقوق اعضای هیئت علمی داد. حکم ایشان از ۱۷ میلیون به ۲۸ میلیون تومان افزایش یافته بود.

دائمی شدن قانون همسان شدن حقوق بازنشستگان با شاغلان، افزایش حقوق اعضای هیئت علمی تا میزان ۶۰ درصد و افزایش حقوق همه کارکنان دولت که وظایف حاکمیتی دارند، از همین دست خبرهای خوش است. خبرهای به ظاهر خوشی که می توانند به غمی بزرگ منتهی شوند و اگر به غمی بزرگ نیز نینجامند، رضایت خاطر مردم را به دنبال ندارند.

ایران در سال گذشته تورم حدود ۵۰ درصد را تجربه کرد. در تاریخ صد سال گذشته شش کشور جهان تورم ماهانه ۵۰ درصد را تجربه کردند. یعنی میزان تورم آنها حداقل ۱۰ برابر و عموما صدها هزار برابر بیشتر از ایران بوده است. تورم در یک زمان نامعین و یک مرتبه مانند کوه آتشفشان فوران می کند، یا مانند سونامی از دریا سر بر می آورد، حمله ور می شود و همه چیز را می بلعد.

این روزها که خبرهای پایان تحریم قوی تر شده است، خوشحال بودم و خدا را شکر می کردم که برخلاف شش کشور دیگر که اقتصاد همه آنها به علت تحریم یا فشار خارجی با ابرتورم روبه رو شدند، این دوره دشوار را با همه مشکلات از سر گذراندیم.

در یک سال گذشته، معاونت رفاه به اقتضای وظایف و ماموریت های سازمانی اش شاید بیش از هر سازمان دولتی دیگری آمار فقر و بی کاری را در دست داشت و با وجود همه اطلاعات، باز از اینکه مانند آلمان در ۱۹۲۳، یونان ۱۹۴۴، مجارستان ۱۹۴۶، یوگسلاوی ۱۹۹۴، زیمبابوه ۲۰۰۸ و ونزوئلای ۲۰۱۸ نشدیم، خوشحال بودم.

تورم مانند هر بدبختی دیگری حد و اندازه ندارد. بدون تردید مردم از جمله کارکنان دولت و بازنشستگان در ۱۰ سال اخیر شرایط سختی را سپری کرده اند، اما این وضعیت بدترین حالات ممکن نبوده است. تورم میلیون و میلیارد درصدی نیز ممکن است. محتمل است خدای نکرده حالات بدتری رخ دهد.

در ۱۵ سال گذشته کمک دولت به صندوق های بازنشستگی بیش از صد برابر شده است؛ از هزارو ۵۰۰ میلیارد تومان به بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان.

در سال ۱۴۰۰ دولت به سازمان تامین اجتماعی ۸۹ هزار میلیارد تومان از بدهی خود را می دهد تا بتواند حقوق سه میلیون و ۵۰۰ هزار بازنشسته، یعنی یک و نیم برابر تعداد کارکنان دولت را پرداخت کند. در دو سال قبل این میزان کمتر از پنج هزار میلیارد تومان بود.
در ایران پنج میلیون و ۶۰۰ هزار بازنشسته داریم؛ یعنی حدود دو ونیم برابر تعداد شاغلان دولت.

تورم جذام نظام اقتصادی است. تورم تنها توزیع درآمد از جیب عموم مردم برای جلب رضایت یک گروه دیگر از مردم نیست، تورم همه را فقیر می کند؛ زیرا آینده را نامطمئن و نظام تولیدی را مختل می کند. به سیاق مرحوم حسین پناهی بگوییم: «افزایش حقوق را دوست دارم/ ولی از تورم می ترسم!» شعر حسین پناهی: «من زندگی را دوست دارم ولی / از زندگی دوباره می ترسم!/ قانون را دوست دارم / ولی از پاسبان ها می ترسم! / عشق را دوست دارم / ولی از زن ها می ترسم!/ کودکان را دوست دارم / ولی از آینه می ترسم! / این چنین می گذرد روز و روزگار من! / من روز را دوست دارم / ولی از روزگار می ترسم