تورمزدایی معطل توهمزدایی
اقتصاد کشور در سال ۱۴۰۰ شرایط حساسی را دنبال میکند بهطوریکه تصمیمات اشتباه میتواند جهت انتظارات تورمی جامعه را تغییر دهد.
در حال حاضر، دولت با فهرستی از هزینههای بودجهای روبهرو است که باید گزینه صحیح درآمدی خود را انتخاب کند. با توجه به شرایط تحریمی، استفاده از گزینه درآمدهای نفتی میسر نشده و سقف استفاده از مالیات مشخص است.
بنابراین دولت برای تامین منابع خود در یک دو راهی قرار دارد: رجوع به عادت همیشگی و استقراض از بانک مرکزی را مدنظر قرار دهد یا اینکه به فکر بهرهگیری از گزینه اوراق باشد.
بهنظر میرسد سیاستگذار در استفاده از اوراق با سه مانع ذهنی روبهرو است. «تهدید تولید با رویکرد انقباضی»، «تهدید بازار سرمایه» و «آینده فروشی» مواردی است که باعث میشوند سیاستگذار گزینه اوراق را کنار بگذارد.
حال آنکه از نگاه کارشناسان، انتشار اوراق بدهی نهتنها این سه تهدید را در پی ندارد، بلکه دست بانک مرکزی را برای اجرای هدفگذاری تورمی باز خواهد گذاشت.
آمارهای هفتههای گذشته نشان میدهد که درحالحاضر سیاستگذار، بیش از آنکه به فکر تامین مالی از طریق انتشار اوراق باشد، روی به استفاده از منابع تورمی آورده است.
بهنظر میرسد سیاستگذار سه مانع ذهنی برای اوراقفروشی در ذهن خود در نظر گرفته است؛ اولین مانع اینکه تصور میشود انتشار اوراق سیاستی انقباضی و ضدتولید است.
دومین مساله اینکه برخیها انتشار اوراق را به ضرر رشد بورس میدانند و در آخر اینکه برخی از سیاستگذاران فروش اوراق را نوعی آیندهفروشی محسوب میکنند.
این سه مساله در کنار یکدیگر موجب شده سیاستگذار به جای استفاده از اوراق مالی از روشهای تورمزا هزینههای بودجه را پوشش دهد.
این درحالی است که از نظر کارشناسان، استفاده از اوراق میتواند روشی برای هموارسازی درآمدهای بودجه باشد و به بانکهای مرکزی نیز امکان استفاده از عملیات بازار باز را برای تنظیم نرخ بهره خواهد داد.
آمارهای رسمی در ارتباط با مقایسه فروش اوراق در پنج هفته سالجاری نسبت به فروش این اوراق در مدت مشابه در سال گذشته، نشان از استقبال بهتر اجرای این سیاست در سال گذشته و رکود این بازار در سالجاری دارد.
در ۵ حراج نخست سالجاری در مجموع ۸/ ۲ هزار میلیارد تومان و سال گذشته در همین مدت ۲۳ هزار و ۳۵۰ میلیارد تومان فروخته شده است.
بهنظر میرسد که چند مانع ذهنی درخصوص فروش اوراق وجود دارد که سیاستگذار استقبال و اهتمام مناسبی از این سیاست نمیکند.