آشنایی با بیماری آسم و نحوه تشخیص آن

یکی از بدترین عارضه هایی که ممکن است به صورت ارثی و یا در اثر عوامل محیطی در انسان بروز کند، بیماری های تنفسی است. وقتی نتوانیم به درستی نفس بکشیم،

این مسئله به شدت بر روی ضربان قلب نیز تاثیر خواهد گذاشت به همین دلیل است که افراد مبتلا به این مشکلات، دچار بیماری های قلبی نیز خواهند شد. در این میان آسم به عنوان خطرناک ترین بیماری تنفسی شناخته شده است.

آسم ناشی از التهاب ریه ها است که راه های تنفسی باریک شده و در نتیجه نفس کشیدن سخت خواهد شد. اشتباهی که عموم مردم مرتکب می شوند این است که فکر می کنند هر گونه مشکل در نفس کشیدن، آسم است. اما این باور اشتباه است در این مقاله در مورد چگونگی تشخیص این بیماری صحبت خواهیم کرد.

آسم یک بیماری التهابی مزمن است که بر ریه ها تأثیر می گذارد. این آسیب با انقباضات برگشت پذیر یا حداقل تا حدی قابل برگشت برونش در ریه ها همراه است. برونش ها لوله های عضلانی هستند که هوا را در سراسر ریه ها حمل می کنند و آن را به شاخه های مجاری هوایی کوچکتر موسوم به برونشیول منتقل می کنند.

در آسم ، دیواره نایژه ها ملتهب و متورم می شوند. این امر راه تنفسی را باریک می کند و تنفس را دشوارتر می کند ، در نتیجه باعث خس خس سینه ، نفس نفس زدن یا سرفه می شود. حملات حاد یا آسم با انقباض عضلات برونش و تولید مقادیر بیش از حد مخاط ، این اثر را افزایش می دهد. قطر نایژه ها ممکن است تا حدی کاهش یابد که هوای بسیار کمی بتواند از داخل یا خارج حرکت کند.

این امر باعث می شود که فرد مبتلا سرفه و خس خس سینه کند ، احساس سفتی در قفسه سینه خود کند و برای تنفس تلاش کند. اگرچه علت آن روشن نیست ، حملات آسم می توانند در هر زمان رخ دهند اما به ویژه در شب و صبح زیاد هستند. حملات شدید آسم می تواند تهدید کننده زندگی باشد ، که اغلب نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند.

حدود ۲۵ میلیون نفر در ایالات متحده به آسم مبتلا هستند. برآورد می شود ۷ میلیون نفر از مبتلایان کودک هستند ، که این بیماری را به یکی از شایع ترین بیماری های مزمن در کودکان تبدیل می کند. قبل از بلوغ ، آسم بیشتر از دختران، پسران را تحت تأثیر قرار می دهد. بعد از بلوغ ، بیشتر دختران را تحت تأثیر قرار می دهد. این وضعیت در مناطق شهری نسبت به روستاها شیوع بیشتری دارد. این بیماری در حال حاضر قابل پیشگیری و درمان نیست اما قابل کنترل است و اکثر افرادی که به آن مبتلا هستند می توانند زندگی فعال و نسبتاً عادی داشته باشند.

آسم سه ویژگی اصلی دارد:

۱. انسداد مجاری هوایی: طی تنفس معمولی، عضلاتی که در اطراف مجاری هوایی قرار گرفته ‌اند، به حالت استراحت بوده و هوا آزادانه در مجاری حرکت می‌ کند. اما در افراد مبتلا به آسم، مواد آلرژن، سرما، ویروس‌ های تنفسی و آغازگر های محیطی می ‌توانند موجب سفت شدن عضلات اطراف مجاری هوایی شده و هوا دیگر نتواند به‌طور آزادانه در مجاری حرکت کند. کاهش هوا موجب می‌ شود که فرد احساس تنگی تنفس کند و حرکت هوا از مجاری هواییِ سفت شده، موجب ایجاد صدای خس‌ خس در فرد می‌ شود. خوشبختانه این وضعیت تنگی مجاری هوایی برگشت‌ پذیر بوده و این خصوصیت وجه تمایز آسم از دیگر بیماری‌ های ریه مانند برونشیت یا آمفیزم است.

۲. التهاب: افراد مبتلا به آسم، دارای مجاری برونش (نایژه) قرمز و متورمی هستند. این التهاب در آسیب بلند مدتی که آسم به ریه ‌ها وارد می‌ کند، نقش دارد و درمان این التهاب، کلید مدیریت بیماری آسم در بلند مدت است.

۳. تحریک‌پذیری مجاری هوایی: مجاری هوایی افراد مبتلا به آسم بسیار حساس است. این مجاری حتی در برابر آغازگر های خفیفی مانند گرده، ذرات حیوانات، گرد ‌و ‌غبار یا عطر ها به ‌شدت واکنش نشان داده و تنگ می ‌شوند.
دلایل ایجاد و بروز آسم

علت دقیق آسم ناشناخته است ، اما این یک تعامل پیچیده از عوامل مختلف است. به نظر می رسد مشکل اساسی آزاد شدن مولکول های التهابی توسط سلول های موجود در پوشش برونش در پاسخ به محرک های مختلف است. عوامل محرک حملات آسم برای هر فرد کمی متفاوت خواهد بود. برخی از آنها به شرح زیر است:

آلرژن هایی مانند گرده ، آلرژن های حیوانی (مو ، سلول) ، گرد و غبار یا هاگ ، غذا
مواد غیر آلرژیک و غیر حساسیت زا (شغلی) مانند عوامل تمیز کننده ، محصولات آرایشگری ، چسب های اپوکسی ، دود ، مواد شیمیایی
ورزش (آسم ناشی از ورزش)
استرس و پاسخ های عاطفی شدید
قرار گرفتن در معرض هوای سرد
برخی از داروها مانند مسدود کننده های بتا و آسپرین

علائم و نشانه های آسم

آسم بر اساس شدت و دفعات علائم فرد به چهار دسته تقسیم می شود. این دسته ها شامل شروع های ملایم ، مداوم خفیف ، مداوم متوسط و مداوم شدید است. کسانی که به آسم متناوب خفیف مبتلا هستند ممکن است فقط بعضی اوقات دچار اپیزود هایی از حملات آسمی شوند و در سایر مواقع علائمی نداشته باشند. کسانی که آسم مداوم شدید دارند برای کنترل وضعیت خود ممکن است به چندین داروی روزانه نیاز داشته باشند.

سایر شرایط و بیماری های ریوی مانند آمفیزم و عفونت ها می توانند علائمی مشابه این بیماری داشته باشند، هم زمان با آسم وجود داشته و یا آن را تشدید کنند. شرایط غیر ریوی مانند GERD (بیماری ریفلاکس معده و مری که به آن ریفلاکس اسیدی نیز گفته می شود) می تواند حملات آسم را در برخی افراد تحریک یا بدتر کند.
از چه تست هایی برای تشخیص آسم استفاده می شود

اهداف آزمایش اولیه تشخیص آسم و ارزیابی شدت آن است. آزمایش ممکن است برای تشخیص این بیماری از سایر شرایطی که باعث علائم مشابه می شوند و شناسایی شرایطی مانند آلرژی که احتمال تحریک یا بدتر شدن حملات آسم را دارند ، انجام شود. اهداف از ادامه آزمایش ، نظارت بر عملکرد ریه و کنترل آسم ، ارزیابی و رفع حملات آسم ، شناسایی و رفع عوارض و عوارض جانبی ناشی از آن است.
آزمایشات عملکرد ریه و مطالعات تصویربرداری

این آزمایشات اولیه برای تشخیص ، ارزیابی و نظارت بر آسم استفاده می شوند.

برای تشخیص این بیماری موارد زیر توصیه می شود:

– تاریخچه پزشکی دقیق و معاینه فیزیکی ، با تمرکز بر روی قفسه سینه و دستگاه تنفسی

– اسپیرومتری برای ارزیابی مجاری تنفسی باریک یا انسداد یافته (FEV1 ؛ حجم بازدم مجبور در ۱ ثانیه). این آزمایش میزان و حجم بازدم هوا را هنگام دمیدن فرد از طریق لوله اندازه گیری می کند. این آزمایش می تواند در افراد ۵ سال به بالا انجام شود تا انسداد راه هوایی را که قابل برگشت است یا تا حدی برگشت پذیر است با یک برش دهنده برونش با اثر کوتاه مدت بررسی شود.

– آزمایشات “چالش” که باعث تحریک برونش می شوند (آزمایشات تحریک برونش) ، مانند ورزش ، هوای سرد ، متاکولین یا هیستامین.

– سایر مطالعات عملکرد ریوی و یا اشعه ایکس قفسه سینه

– آزمایش اضافی در صورت لزوم برای رد سایر تشخیص ها یا علل علائم ، مانند فیبروز کیستیک ، عفونت های ریوی از جمله سل و ریفلاکس دستگاه گوارش

– ارزیابی و نظارت بر آسم

– اسپیرومتری؛ برای ارزیابی عملکرد ریه

– تعیین حداکثر جریان بازدم (PEF)؛ توانایی بیرون کشیدن هوا از ریه ها یا سرعت بازدم را اندازه گیری می کند. در این آزمایش از دستگاه کوچکی به نام Peak Flow meter استفاده می شود و می تواند توسط شخصی در خانه برای کنترل عملکرد ریه انجام شود.

– پالس اکسیمتری، روشی غیرتهاجمی برای کنترل مداوم اشباع O2 ؛ ممکن است در بخش اورژانس یا بیمارستان برای ارزیابی وضعیت اکسیژن استفاده شود.

– عکسبرداری از قفسه سینه

– تست اکسید نیتریک بازدم (FeNO؛ کسری NO بازدم) – اکسید نیتریک را در تنفس بازدم اندازه گیری می کند. در حضور التهاب مجاری تنفسی ، مانند کسانی که به آسم مبتلا هستند ، سطح آن افزایش می یابد و بسته به اثربخشی درمان ضد التهابی ، ممکن است افزایش و کاهش یابد. اگرچه این آزمایش ممکن است در هدایت مدیریت بیماران آسم مفید باشد ، اما هنوز توسط دستورالعملهای NAEPP توصیه نمی شود و بنابراین به طور گسترده ای مورد استفاده قرار نمی گیرد.
تست های آزمایشگاهی

تست آزمایشگاهی برای کمک به رد شرایطی که علائمی مشابه آسم ایجاد می کند ، شناسایی آلرژی ها و کمک به شناسایی و ارزیابی عوارض بوجود آمده است. در طی حملات شدید آسم ، ممکن است آزمایش برای ارزیابی و نظارت بر عملکرد اعضای بدن ، سطح اکسیژن و تعادل اسید و باز بدن انجام شود. آزمایشات عبارتند از:

– آزمایش خون برای بررسی حساسیت آلرژیک : آزمایشات خونی که مخصوص آلرژن (های) مشکوک در ایجاد علائم هستند مانند گرد و غبار ، کپک ، موی حیوان خانگی و گرده گلها. ممکن است برای کمک به تعیین عوامل محرک آسم درخواست داده شود. (جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایشاتی که برای تشخیص آلرژن ها استفاده می شود، می توانید به مقاله آلرژی مراجعه فرمایید.)

– گازهای خونی : یک نمونه خون شریانی برای ارزیابی pH خون ، اکسیژن و دی اکسید کربن جمع آوری می شود. ممکن است وقتی شخصی دچار حمله آسم می شود ، درخواست داده شود.

– CBC (شمارش کامل خون) : برای ارزیابی سلول های خونی و ارائه اطلاعات در مورد عفونت و التهاب (جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش CBC و تفسیر نتایج آن، می توانید به مقاله تفسیر آزمایش خون و آزمایش CBC مراجعه فرمایید.)

– CMP (پانل متابولیک جامع) : برای ارزیابی عملکرد اندامتئوفیلین – نظارت بر داروهای درمانی در صورتی که فرد مبتلا به آسم از این دارو استفاده می کند

یک پزشک متخصص نتایج آزمایشات عمومی ، سابقه پزشکی ، سابقه خانوادگی و عوامل خطر برای بیماری های خاص و همچنین نتایج معاینه فیزیکی را در نظر می گیرد. بر اساس این یافته ها ، برخی آزمایشات اضافی می تواند انجام شود.
سایر آزمایشاتی که ممکن است به صورت گهگاه سفارش داده شوند عبارتند از:

– رد فیبروز کیستیک : آزمایشاتی برای رد فیبروز کیستیک ، مانند آزمایش عرق یا تریپسین یا کیموتریپسین

– کشت خلط : برای تشخیص عفونت های ریوی ناشی از باکتری ها

– تست AFB : برای تشخیص سل و مایکوباکتریوم غیر سلی (NTM)

– نمونه برداری از ریه : برای ارزیابی بافت ریه از نظر آسیب و سرطان

– سیتولوژی خلط : گاهی اوقات برای ارزیابی سلول های موجود در ریه ها درخواست داده می شود. ائوزینوفیل ها و نوتروفیل ها ، دو نوع گلبول سفید خون ، می توانند با التهاب در برخی از افراد مبتلا به آسم افزایش یابند.
درمان آسم

اهداف درمان آسم عبارتند از:

از حملات آسم در فرد جلوگیری کرده یا آن را به حداقل برسانید
حملات آسم را به سرعت حل کنید و ویزیت های اورژانسی و بستری شدن در بیمارستان را کاهش دهید
کنترل خوب آسم را بدست آورید و حفظ کنید
پیشرفت آسیب ریه را به حداقل برسانید و آهسته کنید
در صورت امکان شرایطی را که باعث تشدید آسم و عوارض مرتبط با آسم یا عوارض جانبی دارو می شوند ، شناسایی ، درمان و حل کنید.
به افراد آموزش دهید و آنها را جز لاینفک درمان آنها قرار دهید
یک سبک زندگی عادی فعال را تشویق کنید
پیشگیری از حملات آسم ترکیبی از اجتناب از موادی است که باعث اپیزودهای حمله می شوند ، داشتن کنترل خوب آسم و شناسایی و رفع علائم اولیه حمله قریب الوقوع
درمان آسم متناسب با فرد است و به شدت آسم فرد بستگی دارد. حتی افراد مبتلا به آسم متناوب خفیف نیز ممکن است گاهی اوقات دچار حملات حاد آسم شدید شوند. برخی از داروهای آسم برای کاهش التهاب مجاری تنفسی تجویز می شوند ، در حالی که برخی دیگر برای شل کردن عضلات مجاری تنفسی و جهت سهولت تنفس استفاده می شوند. هر دو کنترل بلند مدت و کوتاه مدت آسم باید مورد توجه قرار گیرند.

داروهای طولانی مدت به طور روزمره برای جلوگیری از حملات مصرف می شوند.
در صورت لزوم برای تسکین در هنگام حمله آسم از داروهای سریع الاثر استفاده می شود.

افراد مبتلا به این بیماری باید با ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی خود در زمینه آموزش و نظارت بر وضعیت فرزند و نزدیکان خود و تعیین بهترین داروها برای درمان آسم در طول زمان همکاری کنند. آنها باید یک برنامه درمانی تهیه کنند که کنترل روزانه آسم آنها را راهنمایی کند ، در صورت بروز حمله آسم اقدامات آنها را هدایت کند و به آنها کمک کند تا تشخیص دهند چه زمانی باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند. پزشکان مراقبت های پزشکی کل تصویر بالینی فرد و همچنین تمام داروهایی را که فرد برای تعیین بهترین دوره درمان مصرف می کند ، در نظر می گیرند.